« de tijd dat niemand dood was | Main | BNP - meer slecht nieuws »

22 oktober 2007

het bruto nationaal produkt

Ik had al een tijdje niet meer over ons Bruto Nationaal Produkt nagedacht. Om precies te zijn: niet meer sinds 3 Athenaeum, het jaar waarin ik Economie I en II uit mijn pakket liet vallen ('Het BNP is het totale inkomen van de mensen die in een land wonen, ongeacht of ze in dat land werken of niet.')
Het BNP per hoofd van de bevolking (BNP gedeeld door aantal inwoners) is een maat voor de rijkdom of armoede van een land. Kijk maar op eens op dit lijstje; ik mag Economie indertijd dan hebben laten vallen, ik ben toch blij dat we qua BNP boven België en Finland staan.
Dat neemt niet weg dat het huidige BNP een economische monstruositeit is. Het onderscheidt namelijk geen 'goede' economische activiteit (bouw van ziekenhuizen, verkoop van broccoli van gegarandeerd biologische teelt) of 'slechte' economische activiteit (overbevissing, verkoop van giftig Japans speelgoed): het telt alle economische activiteit bij elkaar op.
De columnist Bill Bryson schrijft hier boeiend over (vertaling van mij): 'In feite genereren slechte activiteiten meer BNP dan goede. Kort geleden was ik in Pennsylvania bij een zinkfabriek wiens uitstoot van afvalstoffen zo vervuilend was dat een complete berg erdoor ontbost was. Van het hek om de fabriek heen tot de top van de berg was nergens meer een sprietje vegetatie te vinden. Maar gezien vanuit een BNP-perspectief was dit geweldig.
Allereerst had de economie geprofiteerd van alle zink dat de fabriek jarenlang had veredeld en verkocht. Vervolgens was er economische winst vanwege de tientallen miljoenen dollars die de overheid moest besteden aan de schoonmaak van het terrein en de berg. En tenslotte zal het BNP nog lang blijven groeien door de medische behandeling van alle arbeiders en mensen in de stad die ziek zijn geworden van de vervuiling. In conventionele economische termen is dit allemaal winst, geen verlies. Dat geldt ook voor overbevissing en ontbossing. Kort gezegd: hoe roekelozer we onze natuurlijke hulpbronnen opgebruiken, hoe meer het BNP glanst. Of zoals de econoom Herman Daly ooit zei: "Het huidige nationale economische systeem behandelt de aarde alsof het een boedel onder failissement is."'

Waarmee ik maar wil zeggen: degenen die blijven volhouden dat economische groei met procenten per jaar de enige manier is om te overleven, hadden tegelijk met die andere dinosaurussen moeten uitsterven.
En voorzover die aansporing nodig is: lees Bill Bryson.


jaeggi om 22 oktober 2007 11:56